مقدمه: وپاد چیست و چگونه در ایران ظهور کرد؟
در دنیای امروز، سرعت و دسترسی آسان به خدمات مالی اهمیت فزاینده‌ای یافته است. وپاد (Wepod)، که به عنوان شعبه کاملاً دیجیتال و بدون شعبه فیزیکی بانک پاسارگاد فعالیت می‌کند، در اواخر سال ۱۳۹۹ توسط شرکت فناوری اطلاعات و ارتباطات پاسارگاد آریان (فناپ)، یکی از زیرمجموعه‌های گروه مالی بانک پاسارگاد، راه‌اندازی شد. هدف اصلی وپاد، ارائه خدمات بانکی و وام‌های خرد به صورت کاملاً آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری، ضامن یا وثیقه بوده است. این پلتفرم از زمان آغاز به کار خود تاکنون بیش از ۷.۵ میلیون وام خرد را با مجموع ارزش ۳۰ تریلیون ریال در بیش از ۱۹ هزار شهر و روستا در سراسر ایران پرداخت کرده است که نشان‌دهنده گستردگی و نفوذ بالای آن در بازار است.
خدمات مالی و محصولات وام وپاد
وپاد پنج نوع وام خرد را به صورت کاملاً آنلاین و بدون نیاز به وثیقه یا ضامن، صرفاً بر اساس اعتبارسنجی دیجیتالی خودکار، ارائه می‌دهد. این وام‌ها برای نیازهای متنوع کاربران طراحی شده‌اند:
انواع وام‌ها و شرایط آنها
- وام پیش‌درآمد: این وام با سقف ۲۸ میلیون ریال (۲ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان) و مدت بازپرداخت ۷ روزه ارائه می‌شود. نکته قابل توجه در مورد این وام، عدم دریافت کارمزد ثابت است.
- وام مبتنی بر ذخیره: سقف این وام ۱۳۵ میلیون ریال (۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان) است و بازپرداخت آن بین ۴ تا ۶ ماه متغیر است. نرخ کارمزد این وام بر اساس فعالیت حساب کاربر به صورت پلکانی تعیین می‌شود که جزئیات دقیق درصد آن به صورت عمومی اعلام نشده است.
- وام مبتنی بر عملکرد: این وام با سقف ۱۵۰ میلیون ریال (۱۵ میلیون تومان) و بازپرداخت ۱۲ ماهه ارائه می‌گردد. نرخ سود سالانه این وام به صورت پلکانی و تخمینی بین ۱۸ تا ۲۲ درصد است، هرچند نرخ دقیق آن در زمان درخواست وام در اپلیکیشن مشخص می‌شود.
- وام سازمانی: این نوع وام نیز با سقف ۱۵۰ میلیون ریال (۱۵ میلیون تومان) و بازپرداخت ۱۲ ماهه در دسترس است. شرایط و نرخ سود آن بر اساس توافق‌نامه‌های سازمانی مربوطه تعیین می‌گردد.
- وام خرید بیمه: این وام تا سقف ۱۲ میلیون ریال (۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان) برای خرید بیمه ارائه می‌شود و بازپرداخت آن ۴ ماهه است. هزینه وام در حق بیمه ادغام می‌شود.
ساختار کارمزد و هزینه‌ها
کارمزد صدور و پردازش وام‌ها معمولاً در کارمزد ثابت یا کارمزد ادغام‌شده هر محصول گنجانده شده است. در صورت تأخیر در بازپرداخت، جریمه دیرکرد مطابق با جدول جریمه‌های بانک پاسارگاد (حدود ۳ درصد ماهانه بر مبلغ معوقه) اعمال می‌شود.
وثیقه و ضمانت
یکی از مزیت‌های کلیدی وپاد، عدم نیاز به وثیقه، ضامن، چک یا سفته برای دریافت وام است. تصمیم‌گیری در مورد اعطای وام صرفاً بر اساس اعتبارسنجی دیجیتال و سابقه فعالیت حساب کاربر انجام می‌شود.
فرآیند درخواست و عملیات
وپاد با تکیه بر فناوری، فرآیند دریافت وام را کاملاً دیجیتالی کرده است:
کانال‌های درخواست و فرآیند احراز هویت
درخواست وام از طریق اپلیکیشن موبایل (قابل دسترسی برای اندروید و iOS به صورت PWA) و همچنین وب‌سایت واکنش‌گرا وپاد امکان‌پذیر است. وپاد هیچ شعبه فیزیکی برای ارائه وام‌های خود ندارد.
فرآیند احراز هویت و افتتاح حساب کاملاً دیجیتال است و از طریق کارت ملی، تأیید هویت با سلفی و بارگذاری خودکار اسناد انجام می‌شود. این فرآیند معمولاً در کمتر از ۵ دقیقه تکمیل می‌گردد.
اعتبارسنجی و اعطای وام
وپاد از یک مدل اعتبارسنجی اختصاصی مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده می‌کند که رفتار سپرده‌گذاری، سابقه تراکنش‌ها و مدت زمان فعالیت حساب کاربر را تحلیل می‌کند. این مدل امکان تصمیم‌گیری لحظه‌ای در مورد اعطای وام را در عرض چند ثانیه فراهم می‌آورد. پس از تأیید، مبلغ وام بلافاصله به حساب دیجیتال کاربر در بانک پاسارگاد واریز می‌شود و امکان انتقال کارت به کارت یا انتقال بانکی ریالی وجود دارد. در صورت عدم بازپرداخت وام، یادآوری‌های خودکار از طریق پیامک و اعلان‌های اپلیکیشن ارسال می‌شود و در صورت تأخیر بیش از ۳۰ روز، پرونده به واحد وصول مطالبات بانک پاسارگاد ارجاع می‌گردد.
فناوری و پوشش جغرافیایی
امکانات اپلیکیشن موبایل
اپلیکیشن وپاد که برای سیستم‌عامل‌های iOS و اندروید (به صورت PWA) در دسترس است، امتیاز متوسط ۴.۳ را در فروشگاه‌های اپلیکیشن محلی (بر اساس نظرات فارسی) کسب کرده است. ویژگی‌های کلیدی این اپلیکیشن شامل افتتاح حساب دیجیتال، انتقال وجه فوری، مدیریت وام‌ها، خرید بیمه و باشگاه امتیاز و پاداش است.
پوشش جغرافیایی و پایگاه مشتریان
وپاد خدمات خود را به صورت سراسری در ۳۱ استان ایران و در بیش از ۱۹ هزار شهر و روستا ارائه می‌دهد. این پلتفرم تا به امروز ۷.۵ میلیون وام پرداخت کرده است. پایگاه مشتریان وپاد عمدتاً شامل جوانان و بزرگسالان شهری (۲۵ تا ۴۰ سال) است، هرچند میزان استفاده از آن در مناطق روستایی نیز در حال افزایش است.
وضعیت نظارتی و انطباق
وپاد از سال ۱۴۰۱ تحت چارچوب سندباکس فین‌تک بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند و تابع مقررات بانکداری دیجیتال و قوانین مبارزه با پولشویی بانک مرکزی است. این پلتفرم تدابیر لازم برای نظارت لحظه‌ای بر تراکنش‌ها و رعایت الزامات شفافیت مالی مصرف‌کننده و همچنین قوانین حفاظت از داده‌ها در ایران را به کار می‌گیرد. تاکنون هیچ جریمه یا تحریم عمومی علیه وپاد گزارش نشده است.
جایگاه بازار و رقابت
وپاد یکی از پنج پلتفرم برتر ارائه‌دهنده وام‌های دیجیتال در ایران است و رقبای اصلی آن شامل «لندو»، «جیبیمو» و «بلوبانک» هستند. وپاد تخمین زده می‌شود که حدود ۱۲ درصد از حجم وام‌های خرد دیجیتال را در سال ۱۴۰۴ به خود اختصاص داده باشد.
مقایسه با رقبا و مزایای رقابتی
مزایای رقابتی وپاد شامل موارد زیر است:
- وام‌های کاملاً بدون وثیقه: نیاز نداشتن به ضامن یا وثیقه، فرآیند را برای بسیاری از متقاضیان آسان‌تر کرده است.
- احراز هویت و پرداخت فوق سریع: امکان درخواست و دریافت وام در عرض چند دقیقه، یکی از نقاط قوت اصلی وپاد است.
- مجموعه یکپارچه بانکداری دیجیتال: وپاد علاوه بر وام، خدمات متنوع بانکی را نیز در یک پلتفرم ارائه می‌دهد.
وپاد برنامه‌هایی برای معرفی وام‌های مدت‌دار برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط تا سقف ۲۰۰ میلیون ریال (۲۰ میلیون تومان) تا سال ۱۴۰۵ دارد. همچنین، در حال بررسی همکاری با اپراتورهای مخابراتی برای ارائه پیشنهادات اعتباری یکپارچه است. این شرکت با شرکت بیمه پاسارگاد (برای بیمه‌های شخص ثالث) و همچنین با برنامه‌های وفاداری خرده‌فروشان محلی از طریق اکوسیستم فناپ همکاری می‌کند.
تجربه مشتری
نظرات کاربران و خدمات مشتری
کاربران وپاد سرعت بالای تأیید وام و رابط کاربری بصری و آسان اپلیکیشن را ستایش می‌کنند. با این حال، برخی شکایات رایج شامل تأخیرهای گاه‌به‌گاه در فرآیند احراز هویت و عدم شفافیت کافی در نرخ سود سالانه (APR) است. خدمات مشتری وپاد به صورت ۲۴ ساعته از طریق چت درون‌برنامه‌ای و پشتیبانی تلفنی در دسترس است و میانگین زمان پاسخگویی در ساعات کاری کمتر از ۵ دقیقه است.
توصیه‌های عملی برای متقاضیان وام
اگر قصد دریافت وام از وپاد را دارید، توجه به نکات زیر می‌تواند مفید باشد:
- بررسی دقیق شرایط: پیش از درخواست، تمامی شرایط و مقررات مربوط به نوع وام مورد نظر، از جمله مبلغ، مدت بازپرداخت، نرخ کارمزد و جریمه‌های دیرکرد را به دقت مطالعه کنید.
- شفافیت در اعتبارسنجی: از آنجایی که وپاد بر اساس سابقه بانکی و فعالیت حساب شما اعتبارسنجی می‌کند، سعی کنید سابقه مالی منظمی داشته باشید و تراکنش‌های حساب خود را مدیریت کنید.
- فهم کامل تعهدات: اطمینان حاصل کنید که توانایی بازپرداخت وام در سررسیدهای مقرر را دارید تا از بروز جریمه‌های دیرکرد و تأثیر منفی بر سابقه اعتباری خود جلوگیری کنید.
- مقایسه با رقبا: اگرچه وپاد مزایای رقابتی خود را دارد، اما همیشه توصیه می‌شود که پیشنهادات وام سایر پلتفرم‌های دیجیتال مانند لندو، جیبیمو یا بلوبانک را نیز مقایسه کنید تا بهترین گزینه متناسب با نیازهای خود را بیابید.
- استفاده از اپلیکیشن: برای دسترسی به جزئیات دقیق نرخ سود و شرایط نهایی، حتماً از طریق اپلیکیشن وپاد اقدام کنید، زیرا نرخ‌های دقیق ممکن است در زمان درخواست مشخص شوند.
وپاد با ارائه راهکارهای نوین و دسترسی آسان به وام‌های خرد، نقش مهمی در تسهیل فرآیندهای مالی برای شهروندان ایرانی ایفا کرده است و به عنوان یک بازیگر کلیدی در اکوسیستم فین‌تک کشور شناخته می‌شود.
